پیشینه و مبانی نظری كانالهاي توزيع
مباني نظري پژوهش كانالهاي توزيع
توزيع يکي از مهمترين عناصر آميخته بازاريابي است که مديريت در اين زمينه با مشکلترين مرحله تصميمگيري مواجه ميشود . زيرا کانالهاي منتخب ميتوانند بر ساير تصميمات مربوط به بازاريابي اثر بگذارند . دليل ديگري که براي اهميت تصميمات پيرامون کانال توزيع ميتوان ارائه کرد اين است که شرکت پس از اتخاذ تصميم بايد براي مدت طولاني به آن پايبند و متعهد بماند . چراكه چندين سال طول ميكشد يك سيستم توزيع بطور مطلوب مستقر شود و به آساني قابل تغيير نيست . ( کاتلر ، 1388 : 446 )
يكي از مهمترين چالشهاي مديران بازاريابي و توليدكنندگان ، انتقال كالاهاي توليدي خود به بازارهاي هدف است . بر اين اساس تصميمگيري در خصوص شيوه انتقال كالا به محل خريد يا مصرف ، از جمله تصميمات مهمي است كه مدير بازاريابي با آن مواجه است . ( بختائي و گلچينفر ، 1385 : 23 ) شبكه توزيع بخشي از نظام اقتصادي يک كشور ميباشد كه تحولات اقتصادي آن كشور در تعيين كاركرد و ساختار آن مؤثر است . اين شبكه حلقه رابط بين توليدكنندگان و مصرف كنندگان و متشكل از عامليني است كه با يكديگر ارتباط متقابل دارند و عمل توزيع كالاها را انجام ميدهند . ( فرزين ، 1386 : 77 )
تصميم درباره کانال توزيع و فروش کالا ، از جمله مهمترين تصميماتي است که فرا روي مديران قرار دارد . تصميم درباره توزيع کالا بر ساير تصميمات بازاريابي تاثير مستقيم ميگذارد . نبض يک شرکت در دست شبکه توزيع و فروش آن است ، اما با همه اين شرايط اغلب شرکتها به کانالهاي توزيع کالاهاي خود توجه کافي ندارند و اين امر گاه عواقب زيانباري براي آنان به دنبال دارد و در مقابل ، بسياري از شرکتهاي با استفاده از سيستم هاي توزيع خلاق ، به مزيت رقابتي دست يافته اند . بنابراين لازم است که تلاشهاي زيادي در جهت افزايش کارآيي كانالهاي توزيع و مقايسه ميزان فروش انواع كانالها صورت گيرد . ( واکر و همکاران ، 1378 : 268 )
اين مطالعه با هدف ارزيابي كارايي انواع کانالهاي توزيع و انتخاب كانال توزيع كارا در شركت کرانه تجارت بین الملل جهت افزايش ميزان فروش و سهم بازار ، انجام گرفته است . براي اين منظور نيز از شاخصهاي مهم جهت ارزيابي كارايي كانالهاي توزيع انتخاب سپس جهت مقايسه آنها از روش تحليل پوششي دادهها ( DEA ) استفاده شده است . بنابراين در اين فصل ابتدا مباني نظري مربوط توزيع و کانالهاي توزيع مطرح ميشود . سپس به مفهوم تحليل پوششي دادهها پرداخته خواهد شد . در بخش دوم ادبيات پژوهش و پيشينه مطالعات انجام شده ارائه خواهد شد .
2 - 1 - 1 - تعريف توزيع و كانالهاي توزيع
توزيع يكي از اجزاي آميخته بازاريابي است كه در سادهترين حالت ، وظيفه انتقال محصول از محل توليد به محل خريد مشتري را بعهده دارد . بهعبارت ديگر مهمترين وظيفه مديريت توزيع اين است كه كالا را در زمان و مكان مناسب در دسترس مشتريان بالقوه قرار دهد .